بهبود محیط کار برای افراد دارای معلولیت؛ چرا و چگونه؟

بسیاری از افراد دارای معلولیت در محیط کار با مشکلات مختلفی روبرو هستند. این مشکلات از ناهماهنگی ساده میز و صندلی تا تبعیض علیه دیگران متغیر است. بسیاری از آنها ممکن است به هیچ وجه نتوانند به شغل مورد نظر خود دست یابند زیرا دیگران معلولیت را یک مانع می دانند. با این حال، به عنوان یک کارفرما یا مدیر کسب و کار، می توانید با ایجاد تغییرات فیزیکی و طراحی مجدد محیط کار، برای این افراد در تیم خود جا باز کنید. اما چه نیازی به محیط کار مناسب برای افراد دارای معلولیت است؟! پاسخ این سوال و سوالات دیگر را در ادامه بخوانید.

اهمیت بهبود محیط کار برای همه افراد از جمله افراد دارای معلولیت

به عنوان یک کارفرما، این وظیفه اخلاقی شماست که محیطی امن برای همه کارکنان، از جمله کارمندان دارای معلولیت، فراهم کنید. اما این کار صرف نظر از جنبه های انسانی نیز حائز اهمیت است. با دسترسی بهتر به محیط کار مناسب برای همه، می توانید استعدادها و مهارت های افراد دارای معلولیت را استخدام کرده و از آنها استفاده کنید. به یاد داشته باشید که یکی از کلیدهای موفقیت برای هر کسب و کاری استفاده از تمام پتانسیل های خود است. این با ایجاد یک تیم از افراد مختلف تسهیل می شود. از سوی دیگر، چنین محیطی باعث افزایش رضایت کارکنان و وفاداری آنها به کسب و کار شما نیز می شود.

همچنین مشتریان ناتوان شما به راحتی می توانند وارد محیط کاری شما شوند و به عنوان مشتری از خدمات شما بهره مند شوند. در هر صورت ایجاد محیط کاری با دسترسی آسان و متناسب با نیاز افراد دارای معلولیت به نفع کسب و کار شما خواهد بود.

اما چگونه می توان چنین محیطی را ایجاد کرد؟ قبل از پاسخ به این سوال، بهتر است ابتدا برخی از مشکلات رایج در محیط کار که افراد دارای معلولیت با آن مواجه هستند را مرور کنیم.

مشکلاتی که افراد دارای معلولیت در محیط کار تجربه می کنند

بسیاری از محیط های کاری برای افراد دارای معلولیت طراحی نشده اند. برای مثال اکثر این محیط ها از میزهایی استفاده می کنند که اجازه ورود ویلچر را به جلوی خود نمی دهند. این کار مانع از دسترسی آسان کارمند به ابزارها یا رایانه های روی میز می شود. همچنین بسیاری از ورودی و خروجی های محل کار شما به گونه ای ساخته نشده اند که یک فرد معلول به راحتی بتواند وارد یا خارج شود. مشکلاتی از این دست بیشتر فیزیکی هستند و با تغییراتی ساده قابل حل هستند.

اما همه مشکلات به همین جا ختم نمی شود. گاهی اوقات افراد دارای معلولیت در محل کار مورد تبعیض قرار می گیرند. این مسائل بسیار آزاردهنده تر و مهمتر از مشکلات جسمی هستند. به عنوان یک کارفرما و مدیر، باید برای رفع آنها اقدام کنید.

۶ نکته برای ایجاد محیط کاری مناسب برای افراد دارای معلولیت

همانطور که گفته شد، فراهم کردن محیط مناسب برای نیازهای این دسته از کارکنان تنها به طراحی فیزیکی محل کار محدود نمی شود. محیط کار فقط یک ساختمان یا سالن نیست، بلکه فضای فرهنگی و فضای فکری بین کارکنان است. شاید محیط کار شما نیازمند تغییر نگرش و شنیدن صدای کارمندان معلول باشد تا تغییرات فیزیکی.

در ادامه در مورد این موارد بیشتر توضیح خواهیم داد:

1. نیازهای افراد دارای معلولیت را شناسایی کنید

بسیاری از مردم وقتی با کلمه معلولیت مواجه می شوند، به فردی فکر می کنند که روی ویلچر نشسته است، اما این تصویر بسیار محدود است و همه انواع معلولیت ها را پوشش نمی دهد. بنابراین شناخت انواع معلولیت ها ضروری است.

ممکن است فکر کنید که از نیازهای یک فرد معلول یا یک فرد با نیازهای ویژه آگاه هستید، اما اینطور نیست. برخی از نیازهای ظاهری ممکن است به سرعت شناسایی و پیش بینی شوند، اما بهتر است خودشان با آنها مشورت کرده و صحبت کنند. هرچه بیشتر با کارمندان دارای معلولیت صحبت کنید، آنها را بهتر درک خواهید کرد و مشکلات و نیازهای آنها را درک خواهید کرد.

۲. کارمندان دیگر را آموزش دهید

اکنون که تصمیم گرفته اید با مشورت با افراد آنها شرایط کاری آنها را بهبود ببخشید، باید تمایل خود را به سایر کارمندان نشان دهید. یکی از مهم ترین گام هایی که می توانید برای ایجاد یک محیط کاری متنوع بردارید، آموزش کارکنان برای پذیرش تنوع است.

برای این کار می توانید از متخصصان کمک بگیرید. با برگزاری جلسات، سمینارها و کارگاه های مختلف، کارکنان را در برخورد با افراد دارای معلولیت و سایر کارگروه ها آماده می کنید.

همچنین اگر قصد تغییر فیزیکی محیط کار را دارید، بهتر است کارمندان را در جریان بگذارید. شاید آنها در این مورد به شما کمک کنند یا حتی ایده هایی داشته باشند. اگر محدودیت‌های زمانی یا مالی برای افزایش آگاهی کارکنان دارید، حداقل بخش منابع انسانی، سایر بخش‌های مدیریتی و همچنین کارکنانی که مستقیماً با افراد دارای معلولیت کار می‌کنند باید در اولویت برنامه‌های آموزشی شما باشند.

با این حال، این آموزش ها باید شامل سه موضوع زیر باشد:

• انواع معلولیت؛
• کلیشه های معلولیت به منظور آشنایی کارکنان با عبارات و کلیشه های ناخوشایند و تبعیض آمیز و اجتناب از آنها در تعامل با همکاران معلول.
• آموزش اصلاح باورهای غلط در مورد توانایی های افراد دارای معلولیت.

3. یک گروه پشتیبانی ایجاد کنید

اکنون که تغییر در حال رخ دادن است، باید یک گروه پشتیبانی با شرکت کارمندان دارای معلولیت ایجاد کنید. وظیفه این گروه نظارت و مشاوره به شما (به عنوان یک مدیر کسب و کار) در مورد وضعیت کارکنان دارای معلولیت و نیازهای آنها می باشد. این گروه می تواند منابع حمایتی مورد نیاز معلولان را در محیط کار مدیریت کند.

این گروه نیز باید بخشی از فرآیند آموزشی و اجتماعی شدن سازمانی افراد تازه استخدام شده باشد. تازه واردها باید برای تعامل با افراد دارای معلولیت و همچنین قوانین و شرایط محیط کاری متنوع آموزش ببینند.

4. از طراحان داخلی خبره برای تغییرات فیزیکی محل کار استفاده کنید

قبل از طراحی محیط کار یا اصلاح محیط کار فعلی خود حتما با یک طراح متخصص مشورت کنید. ممکن است لازم باشد تغییرات زیادی در محیط کاری فعلی خود ایجاد کنید که با بودجه شما همخوانی ندارد. در این شرایط نیاز سنجی و تعیین اولویت ها ضروری است. بسته به نوع کسب و کار، میزان تغییرات و اصلاحاتی که باید انجام دهید متفاوت است. اکثر ساختمان های جدید طبق قانون دارای حداقل امکانات مانند رمپ و درهای عریض هستند. اگر ساختمان شرکت شما قدیمی است، باید برای بازسازی و ارتقاء محیط کار خود هزینه بیشتری بپردازید.

از سوی دیگر، ممکن است نگران این باشید که برای حفظ یک محیط کاری خوب برای افراد دارای معلولیت، دائما باید هزینه کنید. اگر با یک متخصص مشورت کنید به شما می گوید که این سرمایه گذاری یک بار انجام می شود و نیاز به هزینه های مداوم زیادی ندارد.

5. تجهیزات مناسب را تهیه کنید

صحبت در مورد تجهیزات و لوازم مناسب برای افراد دارای معلولیت نباید شما را بترساند. نوع ناتوانی معمولاً تعیین کننده نوع تجهیزاتی است که باید تهیه کنید. وقتی می گوییم تجهیزات، منظور همان رمپ هایی است که برای دسترسی بهتر معلولان در ورودی ساختمان ساخته شده است. مثال دیگر اختصاص بخشی از پارکینگ با دسترسی راحت تر برای این گروه است.

در داخل اتاق ها و داخل ساختمان نیز می توان مواردی مانند تجهیزات کامپیوتری مناسب برای استفاده معلولان، سرویس بهداشتی معلولان، کلید چراغ، دستگیره در و … را در نظر گرفت.

مجدداً قبل از هر اقدام یا خریدی، بهتر است با افراد دارای معلولیت در شرکت یا کارشناسان این حوزه در مورد تجهیزات و ابزارهایی که باید خریداری یا اصلاح شوند، مشورت کنید.

6. سیاست های کسب و کار خود را مرور کنید

مهم است که هنگام ایجاد یک محیط کاری متنوع برای افراد دارای معلولیت، سیاست ها و خط مشی های شرکت خود را مرور کنید.

این بررسی‌ها به موضوعات مختلفی مربوط می‌شوند: از نحوه برخورد شما با تبعیض گرفته تا انعطاف‌پذیری ساعات کاری. اگر می‌خواهید محیط کارتان برای همه کلاس‌ها و گروه‌ها مناسب باشد، خط‌مشی‌ها و خط‌مشی‌های شما باید دوباره طراحی شوند تا این موضوع را منعکس کنند. مثلا:

• روش‌های آموزش پذیرش تنوع، قوانین و مقررات اخلاقی و نیز اصول برخورد با متخلفان باید به‌صراحت بیان شود.
• ساعات کاری انعطاف پذیر برای افراد دارای معلولیت که نمی توانند در تمام روزهای هفته در محل کار حضور داشته باشند.
• امکان دورکاری برای افراد دارای معلولیت فراهم شده است;
• برای مواجهه با مواقعی که یک فرد دارای معلولیت قادر به پیروی از برنامه کاری عادی نیست، سازگاری کافی داشته باشید.

این سیاست ها در واقع نقشه راه شما برای طراحی مجدد محیط کار به منظور ایجاد محیط مناسب برای همه گروه ها از جمله افراد دارای معلولیت است.

نکته اصلی این است که بسیاری از کشورها قوانین و مقررات سختگیرانه ای در مورد استخدام افراد دارای معلولیت در محل کار دارند. قبل از رفتن به محیط کاری متنوع تر، حتما این قوانین را مرور کنید یا به دنبال مشاوره حقوقی باشید.